بررسی نقش سوپر گرافيك در تبليغات و گردشگري محيط هاي عمومي

بررسی نقش سوپر گرافيك در تبليغات و گردشگري محيط هاي عمومي

(نقش سوپر گرافيك در تبليغات)

مقدمه

امروزه عبارت سوپر گرافیک برای هر گرافیک با مقیاس بزرگ و معمولاً فضاهای محیطی و تجاری به کار گرفته می شود به طور معمول به طراحی محیطی یا گرافیک محیطی اشاره دارد ودر حالی که این کار معاصر پیوند رسمی با ریشه ایئولوژیک اش مقیاس بزرگ در تمام دنیا تولید شده است برای تطبیق مهمترین سوپر گرافیک های دهه 1960 از زیباشناسی آن ها باید نام برد.

در این دوران می توان آرمین هافمن را نام برد که یکی از افرادی بود که در این سبک به خوبی کارکرد.

در سبک سوپر گرافیک از استعاره تا تمثیل در همه چیز به کار رفته است از نظر مفهومی بر خلاف تمام ظهور تصویر نامعلوم است رنگ نقاشی معمولاً به صورت زمینه ای تأثیرگذار دیده می شود اگرچه این سبک با نوعی معماری ادغام شده است در واقع در این سبک با استفاده از سه بعدی کردن فضاهای بزرگ نوعی دگرگونی در فضا ایجاد می کند که بیننده را تحت تأثیر قرار می دهد. (نقش سوپر گرافيك در تبليغات)

در همین راستا لینچ به این نتیجه رسید که خلق محیط هایی با وضوح و خوانایی آشکار در چشم انداز شهر باید نقطه توجه داشته باشد(گی فورد،1379: 99).

سوپرگرافیک پیکانها، اعداد یا کلماتی است که بر روی دیوارها نقاشی شده است و در اواخر دهه 1960 و اوایل دهه 1970 دیده شده است.

و از این دهه به بعد اصطلاحات جدید گرافیک محیطی و سیستم اطلاع رسانی محیطی و مسیریابی بوجود آمدند(Niron, 2009, 3 ).با وجود اینکه به وضوح پیدایش جزیی در طی سالهای تاریخ معماری در طی زمانش به عنوان مد زودگذر بوده است، میزان توجه انتقادی را دریافت کرده است. برای مدتی، به صورت یک پاسخ برای بالا بردن زیبایی شناسی، مشکلات اجتماعی در مواجه با محیط ایجاد شده توسط بشر ارائه شده بود.(نقش سوپر گرافيك در تبليغات)

با توجه به موارد مطروحه سوال اصلی تحقیق بدین گونه است که چگونه هنر سوپرگرافیک در زمینه تبلیغات و گردشگری محیط های عمومی می تواند موثر باشد؟

و لذا منطبق بر سوال تحقیق هدف از این پژوهش بررسی نقش هنر سوپرگرافیک در بعد  تبليغاتی و گردشگري محيط هاي عمومي و انسانی می باشد.و اهداف خرد پژوهش نیز بدین گونه است:

• بررسی نقش مرتبط گرافیک و تبلیغات و گردشگری
• بررسی تبلیغات و نوع گرافیک آنها در محیط های شهری

روش تحقیق

اين پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش ، توصيفي- تحلیلی می باشد و نحوه جمع آوری اطلاعات در بخش معرفی مفاهیم اولیه از روش کتابخانه ای و اسناد و سایت های معتبر در زمینه گرافیک محیطی و هنر سوپر گرافیک استفاده شده است.

پیشینه تحقیق

طی تحقیقاتی که از صاحب نظران و متخصصان شهری بدست آمده زمینه تحقیقی آنها  بيشتر درباره ي اثرات اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و زيست محيطي گردشگري شهري، برنامه ريزي، مديريت، بازاريابي براي گردشگري شهري، توزيع فضايي تسهيلات، گونه شناسي و نظام آماري گردشگري شهري بوده ولي درباره ي بحث روز سوپر گرافيك در تبليغات و گردشگري محيطهاي عموميتحقيقات چنداني به جز چند مورد در ايران صورت نگرفته است.(نقش سوپر گرافيك در تبليغات)

طاهری(1393) در پژوهشی تحت عنوان” بررسی جایگاه تبلیغات شهری در قالب سوپرمنریسم گرافیک در گرافیک شهری” اینگونه بیان میدارد که؛در ارتباط گرافیک با شهر بیشتر جنبه سه بعدی و تصویری تبلیغات مطرح است.

صداقت(1392)در مقاله ” تبلیغات محیطی رسانه ای جدید در گرافیک محیطی”تعریفی از تبلیغات محیطی همراه با معایب ومحاسن آن ارائه داده است.

میرزایی و اردلانی (۱۳۹۵) در پژوهشی تحت عنوان“رویکردی تحلیلی بر زیباشناسی شهرها با تمرکز بر هنر دیوارنگاری“ نقش گرافیتی و تاثیر آن در زیبایی شهر را اینگونه بیان می دارد که : دیوارنگاری به عنوان هنر مردمی از لحاظ کیفی تاثیر بسزایی در پویایی و یا ایستایی فضاهای شهری دارد و باعث استقبال یا عدم استقبال شهروندان ازآن فضا می شود همچنین به عنوان یک هنر عمومی تاثیر مضاعفی در ارتقای زیبایی شناسی مردم و تقویت ابعاد اقتصادی اجتماعی بافت پیرامون خود دارد .(نقش سوپر گرافيك در تبليغات)

دورباطی در پژوهشی (1394) با موضوعیت: “حق به دیوار های شهر” اینگونه بیان میدارد که؛در آلمان ضرب المثلی مشهور است که “دستان احمق روی میز و دیوارها می نویسد.

همچنین به نقل از سیکه و دیوید(1982) نقاشی دیواری هیچ گاه به معنای چیزی نیست که به دیوارها اضافه شود؛ بلکه چیزی است که در ماهیت ساختمان ادغام می شود و با معماری کل ساختمان، کل واحدی را تشکیل دهد و در واقع باید مکمل معماری باشد و طبق اصول منطقی، در جاهای مناسبی از معماری ساختمان اجرا شود.

هدمن و یازوسکی(1991) اینگونه عنوان میدارند که؛در فضاهای پرتردد مثل خیابان و میدان بهتر است نقاشی های دیواری که دارای بیانی گویا هستند و به سرعت محتوای درونی خود را بازگو می کنند نصب شود.

نحوه دیدن و مکانیزم کارچشم، نقش مهمی در چگونگی تجربه مردم از محیط پیرامون دارد.

گری(2007) در کتاب خود تحت عنوان”گرافیتی به مثابه انقلاب نشانه ها” به نقش گرافیتی در خوانش منظر و بهبود کیفیت محیطی شهر اشاره دارد.

بنتلی و شرمن(2014) در بحث حقوق مالکیت معنوی در شهر اینگونه عنوان می کنند که؛هنر خیابانی و نقاشی های دیواری می توانند به عنوان کار هنری تحت قانون کپی رایت، طراحی و اختراع محافظت شوند.

سوپر گرافیک شهری

سوپر گرافیک شهری به گرافیک شهری در ابعاد بزرگ مانند سطوح وسیع نقاشی های دیواری،بیلبورد های تبلیغاتی و المان های بزرگ به عنوان شاخصه ها و غیره اشاره دارد.(نقش سوپر گرافيك در تبليغات)

هنر سوپر گرافیک پیوستگی عمیقی با زندگی روزمره دارد؛ هر روز در مکان های مختلف، سطح شهر، مراکز تجاری، فرهنگی و غیره با آن روبرو شده.

تمامی المان های بصری شهری و جاده ای از قبیل نقشه ها، نشانه ها، علائم، طراحی آب نماها، مجسمه ها، نقاشی دیواری، تبلیغات بیل بوردها، پوسترها، بنرها، تزیینات باجه ها، اتوبوس ها و غیره را دربرمی گیرد.با این اوصاف گرافیک محیطی را می توان به دو دسته تقسیم نمود:

1-آثاری که در آن ها عنصر زیباشناسی به کار رفته است اما انتقال پیام تبلیغاتی در درجه اول اهمیت قرار دارد که به آن تبلیغات شهری نیز می گویند.

این نوع تبلیغات می تواند تجاری، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی باشد.

2. آثاری که جدا از تبلیغات شهری و به هدف زیباتر کردن محیط شهری اطراف انسان ها و ایجاد ترکیب های زیبا و چشم نواز و تعامل بین انسان و محیط اطرافش طراحی می شوند و در این بین برخی مفاهیم فرهنگی نیز مورد توجه قرار می گیرد(حسینی،1388: 304).

شکل1-فراهم آوردن عناصر بصری در ابعادی بزرگ به حالت سه بعدی و  محیطی(www.welldosad.rozblog.com/post/3).

طراحی گرافیک شهری در قالب سوپر گرافیک شهری بر اساس تبلیغات و فضای سه بعدی شکل گرفته باشد حاصل بازآفرینی استعداد هنرمند است که ناشی از توانایی وی در تجسم تصویری یک محتواست که همانطور که بیان شد در خدمت اثبات هویت و تعاملات اقتصادی،فرهنگی و اجتماعی است(طاهری،1393).(نقش سوپر گرافيك در تبليغات)

هنر محیطی

هنر محیطی می‌تواند نقش موثری در ارتقای آموزش‌های عمومی جامعه ایفا نماید.

با توجه به ماهیت هنر محیطی -به عنوان یک هنر عمومی- با فراگیر بودن دامنه‌ی مخاطبان آن و نیز ارتباطش سهل و آسانی که با مخاطبانش برقرار می‌نماید، پتانسیل تبدیل شدن به یک ابزار هنری با اهداف آموزشی در فضاهای شهری را دارا می‌باشد.

بنابراین وقتی هنر محیطی در فضاهای باز و عمومی شهری محقق می‌شود، به صورت اجتناب‌ناپذیری قابلیت برقراری ارتباط با طیف‌ها و طبقات گوناگون اجتماعی در شهر را داراست.

از این نظر، هنر محیطی را می‌توان به عنوان یک رسانه‌ی جمعی تلقی نمود که به واسطه‌ی آثار هنر محیطی و هنر شهری این امکان را می‌یابد که در انتقال برخی مفاهیم اجتماعی، فرهنگی، مدنی و سیاسی و نیز ارتقای سطح آموزش و آگاهی‌های عمومی شهروندان موثر باشد.

این هـنر، هنری است نظم یافته و تخصیص یافته برای عموم و دارای ویژگی‌ اشتراکی‌ بودن. از جنبه دسترسی آن را به طـور مـعمول می توان در محیط بیروني پیدا کرد، هـمچنین بـر مـبنای بـستری کـه در آن واقع شده اسـت قـابل دریافت و ادراک می باشد‌. تمام‌ این تعاریف به همان میزان گستردگیشان غیر پایدار می باشند و هیچ کدام از آنها قـابلیت پوشـش تـمام جنبه های این مقوله را ندارند.

تعریفی که‌ بـه‌ خـوبی مـی تـواند جـمع بندی از‌ تـعاریف‌ مختلف از مفهوم هنر عمومی باشد توسط ژاویر مادرولو بیان شده است:گونه ای مشخص از هنر که نصیب گروه خاصی از شهروندان‌ در‌ هنر معاصر نبوده و مکانش‌ در‌ فضای باز شهری مـي باشد. (Maderuelo, 1994).

تبلیغات محیطی

تبلیغات محیطی، شکلی از تبلیغات است که در تبلیغات تجاری نقش بسیار مهمی دارد. کلیه تبلیغاتی که در فضای آزاد، اعم از شهری و برون شهری قرار م یگیرند، شامل تبلیغات محیطی هستند؛ مثل بیلبوردها، تلویزیون های شهری و مواردي ازاين دست(Lithgow, 1999:56).(نقش سوپر گرافيك در تبليغات)

گردشگری

گردشگری یعنی فعالیت های یاد شده در داخل کشور خود(مثلا در ایران)فاعالان این نوع فعالیت ها را گردشگر می نامند. همچنین واژه توریسم چه به مفهوم جهانگردی یا گردشگری با صنعت توریسم متفاوت است.صنعت توریسم عبارت است از کسب و کاری که طی آن سازمان ها، نهادها، شرکت ها، چه دولتی و چه عمومی و یا خصوصی امکانات و تسهیلات لازم را جهت خدمات مربوط برای ارائه به توریست ها مهیا می کند(نصیریان،1389: 56).

گردشگری و گرافیک شهری

گردشگری شهری به عنوان یکی از منابع جدید درآمدزایی محفل مناسبی برای ریشه کنی معضات اجتماعی چون فقر، بیکاری، مهاجرت به کلان شهرها و… را فراهم می سازد و شهرهای ایران به واسطه ی پتانسیل های فرهنگی و هنری هر یک می توانند جاذبه های گردشگری فراوانی را بیافرینند؛ آفرینشی که نیازمند برنامه ریزی و مدیریت و جذب هنرمندان،طراحان، معماران و شهرسازان توانمند است.

در مقوله گرافیک شهری و بحث سوپرگرافیک علائم و نماد های و تبلیغات در سطوح بزرگ مانند دیوارها و مکان های عمومی به عنوان بعد وسیع تبلیغی جهت ترغیب گردشگران در قالب نقاشی های دیواری و تبلیغی می توانند نقش آفرینی کنند.(نقش سوپر گرافيك در تبليغات)

شکل2- نقش سوپرگرافیک در قالب مبلمان شهری در پویایی گردشگری.لندن(منبع: www.architects.ir).

رشد و توسعه شهر ها نه نتیجه تصادف است و نه جدا از فعالیت های اجتماعی و اقتصادی،بلکه متاثر بودن از انها سیر مشخصی دارد.با اتخاذ طرح هایی همچون طرح های تبلیغاتی چه از نظر فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی می توان رابطه ای را میان مخاطبان شهری و گردشگران ایجاد کرد.اهمیت نور و رنگ در نمودهای گرافیکی به صورت بعد دیداری ملموس است.و این باعث پیوستگی بین عناصر شهر و مردم می شود(Lynch, 1960 ,194).

برای مشاهده مطالب بیشتر به سایت فرزدان مراجعه نماید.